Ja Lungseng hte Wunpawng Myu Sha ni a Rawt Malan Hkrun Lam

Rawt malan masing masa awng dang na matu gaw, zai ladat grai jaw ra ai. Zai ladat gaw, seng ang ai rawt malan hpung a ginra masa hta hkan nna shai chye nga ai. Jaw ai zai ladat hpe shaw lang lu na matu, tinang rawt malan wuhpung a n'gun (strength) hte gawng hkya lam (weakness) ni hpe atsawm sha chye na ra nga ai. 

Ndai laika kaw e, rawt malan hpung a 'n-gun' (strength) hta hkan nna jai lang chye ai zai ladat hpe bawng ban na re. Ga shadawn hku nna, Wunpawng Mungdan Shang Lawt Hpyen Dap (KIA) a n'gun gaw, mungkan hta grai manu dan ai ja lungseng ni hte hpring tsup ai Wunpawng Mungdan lamu ga rai nga ai. 

Tinang KIO/ KIA hpe mungkan kaw na garum wa hkra, KIO a mung masa hpe mungkan masha ni myit lawm wa hkra, maigan mungdan na hpaga la/num (company) ni tinang KIO hte bungli galaw mayu wa hkra, galaw lu na matu gaw, Hpakant ginra hpe tsepkawp lu madu da ra ai. 

Hpakant ginra hpe tsepkawp lu uphkang sai nga yang gaw; 

(1) mungkan a ja lungseng hpaga hpe tsepkawp madu (monopoly) lu ai hte bung sai. Dai hta n'ga, mungkan kaw lungseng manu hpe mai jum tek sai. Ga shadawn, Ja lungseng htu shaw ai lam ding yang byin/nbyin (stable) nchye ai majaw Hong Kong kaw lung seng manu grai rawt sai lam hpe 7 January 2014 ya shani SAW YAN NAING & ECHO HUI yan Irrawaddy kaw ka da ai.

Mungkan kaw lungseng manu hpe tek jum lu ai sha n'ga, lungseng hpaga galaw mayu ai masha yawng gaw KIO hpe ahkang hpyi la ra sai. Dai majaaw, KIO gaw Wunpawng myu sha ni a tara shang asuya re lam (political legitimacy) hpe grau nna dan dawng wa na hta n'ga, hkap la wa na re.

(2) Hpakant ginra hpe lu madu yang, ja gumhpraw law law shang na re. Wunpawng Mungdan a lungseng hpaga gaw, laning mi hta "US$ 8 billion" nga ai nga nna (Andrew R.C. Marshall & Min Zayar Oo) gaw 29 September 2013 hta Reuters shiga kaw ka da ai. Ndai gaw, lungseng hte seng ai gumhpraw sha naw re. Ndai ram manu dan ai lungseng gatlawk (jade market) hpe madu lu sai nga yang, Wunpawng myu sha ni a mung masa pandung gaw ani sha rai sai.

(3) Ja gumhpraw arang lu sai nga yang, tinang KIA hpyen dap hpe prat dep ai hpyen dap langai shatai lu na hta n'ga, myu sha ni a nga mu nga mai lam, hpaji lam, hkam ja lam, sut masa lam ma hkra hpe mung galaw lu sai.

(4) Tinang a mungdaw hpe tsep kawp uphkang lu sai nga yang, anhte myu sha ni myit mada ai mung masa pandung de du na matu loi sai. Ga shadawn, Iraq mungdan kaw na Kurdistan mungdaw hpe yu ga. Ndai Kurdistan mung daw gaw, Iraq mungdan kaw sha raitim, tinang mungdaw a laksan makawp maga hpyen dap, balik dap, nbung li dap ni nga ai. International airport nga ai. Maigan na company law law mung Kurdish asuya hte ta gindun nna hpaga ga nga masai. Kade nna yang, laksan mungdan tai na sai nga nna masha law law yu maram taw nga masai.

Gin chyum hku nna, Hpankant ginra hpe tsep kawp madu lu yang gaw, Wunpawng myu sha ni a mung masa pandung de grau lawan du shangun na zai ladat langai rai na re.

Zung Ring

7 January 2014